Quái vật Nhật Bản: Hỏa xa

<span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><span style="background-color: white;"><b><span style="color: red;"><span style="font-size: large;">Kasha</span></span></b></span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><b style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Kasha</b><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;"> (火車, âm Hán Việt là "hỏa xa", một cách viết khác nữa là 化車, âm Hán Việt là "hóa xa") là một loại yêu quái trong quan niệm dân gian Nhật Bản, được cho là cướp thi hài của những người tạo ác nghiệp khi còn sống.</span></span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;"><br /></span></span> <br /> <div style="text-align: center;"> <img src="http://i.imgur.com/P8E65fL.jpg" /></div> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;"><br /></span></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><i style="background-color: white; line-height: 18.48px;"><span style="color: royalblue;">Kasha trong tranh Gazu Hyakki Yakō (Họa đồ Bách quỷ dạ hành) của họa sĩ Toriyama Sekien</span></i><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white;"><b><span style="color: red;"><span style="font-size: large;">Khái yếu</span></span></b></span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Kasha được cho là loài yêu quái cướp xác chết tại nghĩa địa hay các đám ma và những câu chuyện liên quan đến nó có mặt khắp nơi trên nước Nhật. Người ta cho rằng bản thể của Kasha chính là </span><b style="background-color: white; line-height: 18.48px;"><span style="color: royalblue;">Nekomata</span></b><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">, con mèo sống lâu thành tinh biến hóa nên.[1] Trong chuyện cổ "Neko danka" (thí chủ mèo) và truyện "</span><b style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Kasha baba</b><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">" (lão bà Kasha) ở thành phố Yamasaki, xứ Harima (nay là tỉnh Hyōgo) cũng xuất hiện Kasha với những điểm tương đồng.[2]</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Tại làng Kamikuishiki, tỉnh Yamanashi, người ta cử hành tang lễ hai lần để phòng ngừa bị Kasha sống trong ngôi chùa gần đó đến cướp xác. Lần đầu người ta nhét đầy đá vào quan tài để phòng ngừa Kasha cướp xác người chết. Tại thành phố Yawatahama, tỉnh Ehime, người ta còn tin rằng nếu để một con dao cạo đầu lên trên quan tài thì sẽ không bị Kasha đến bắt xác. Tại làng Saigō, tỉnh Miyazaki thì trước khi mang quan tài ra khỏi nhà, người ta đọc hai lần câu "Baku niha kuwasen" (không để cho con Baku ăn xác. Baku là con thú huyền thoại ăn giấc mơ) hoặc câu "Kasha niha kuwasen" (không để Kasha ăn xác). Còn tại làng Kumagai, tỉnh Okayama thì người ta thổi một loại nhạc khí cổ truyền gọi là Myōhachi để tránh Kasha trong đám tang.</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white;"><span style="color: red;"><b><span style="font-size: large;">Kasha trong thư tịch cổ</span></b></span></span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><b style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Mây và sấm cướp xác chết trong đám tang ở dinh thự Ueda, trích "Kii Zōtanshū"</b><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Trong "Kii Zōtanshū", tập sách ghi chép những chuyện kỳ lạ đầu thời Edo (không rõ tác giả) có đoạn chép rằng Kasha xuất hiện trong đám tang ở dinh thự Ueda, xứ Echigo, toan cướp thi hài người chết. Kasha được miêu tả với hình dáng của Lôi thần, mình quấn khố da hổ, tay cầm trống Taiko tạo sấm chớp và xuất hiện cùng mưa gió (xem hình).</span></span><br /> <div style="text-align: center;"> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img src="http://i.imgur.com/lZv8btS.jpg" /></span></div> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><i style="background-color: white; line-height: 18.48px;"><span style="color: blue;">Mây và sấm kéo đến cướp xác chết trong đám tang ở dinh thự Ueda</span></i><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><b style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Chuyện Thượng tọa On-yo theo Kasha về Cực lạc trong "Shinchomonjū"</b><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Trong "Shinchomonjū", tập tùy bút về những chuyện lạ do Kamiya Yōyūken ghi chép vào giữa thời Edo, ở phần thứ năm có ghi rằng vào ngày mùng 2 tháng 7 năm Bunmei thứ 11, Thượng tọa On-yo ở </span><b style="background-color: white; line-height: 18.48px;"><span style="color: red;">chùa Tăng thượng</span></b><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;"> (Zōjōji) được Kasha đón về cõi Cực lạc. Tuy nhiên Kasha ở đây không phải là sứ giả địa ngục mà là sứ giả của Phật Di Đà đến tiếp dẫn về cõi tịnh độ Tây phương. Bản thân Thượng tọa On-yo cũng tin rằng tùy vào lòng tin nơi cõi tịnh độ mà hình dạng Kasha cũng khác nhau.</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><b style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Chuyện thấy Kasha, thân dưới thối rữa trong "Shinchomonjū"</b><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Cũng trong tập tùy bút "Shinchomonjū", ở phần thứ mười một có chép rằng, tại xứ Musashino có người hàng rượu tên là Anbei một hôm bỗng chạy ra đường kêu lên rằng "Kasha đến!" rồi lăn quay ra đất. Lúc người nhà chạy đến thì anh ta đã thất thần, không nói nên lời. Anbei ngủ li bì đến mười ngày sau thì chết, lúc này phần thân dưới đã thối rữa cả ra.</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><b style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Chuyện chém cánh tay quỷ trong đám tang</b><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Cũng trong "Shinchomonjū", ở phần thứ mười có ghi rằng có Samurai tên là Matsudaira Goemon. Một lần nọ đi dự đám tang của người anh em họ sấm vang chớp giật, từ trong đám mây đen thò ra cánh tay gấu toan cướp lấy thi hài. Võ sĩ tuốt gươm chém đứt cánh tay thì thấy nó phủ đầy lông cứng như thép, bàn tay có ba móng sắc lẹm như dao cạo.</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><b style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Chuyện mây đen bắt lão bà keo kiệt</b><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Trong "Shinchomonjū", ở phần thứ mười bốn có chép rằng phiên chủ xứ Hizen một hôm đi kinh hành đến xứ Bizen bỗng nghe đằng xa có tiếng than vãn "ta buồn quá" từ trong đám mây đen. Thấy bàn chân người thò ra từ đám mây, các gia thần nắm lấy kéo xuống thì hóa ra là xác chết của một bà lão. Hỏi thăm dân làng lân cận thì được biết bà lão này rất keo kiệt bủn xỉn, bị người chung quanh khinh ghét. Một lần bà lão vào nhà xí trở ra thì có đám mây đen trên trời xà xuống mang đi mất.</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><b style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Kasha trong "Bōsō Manroku"</b><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Trong tập tùy bút "Bōsō Manroku" của thầy lang Chihara Kyosai thời Edo có ghi rằng: trong đám tang đột nhiên nổi cơn mưa gió, nắp quan bị thổi tung, xác người biến mất thì biết là có Kasha từ địa ngục đến, khiến người người đều lo sợ, hỗ thẹn. Có khi Kasha xé xác người chết, bêu trên cây, phơi trên đá. Đó là do con thú Kasha xuất hiện nhiều ở Trung Quốc và Nhật Bản, sách này viết tên là 魍魎 (một cách đọc là "Mōryō") nhưng đọc là "Kasha" (xem hình).</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /></span><br /> <div style="text-align: center;"> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img src="http://i.imgur.com/nMWfURg.jpg" /></span></div> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"> </span><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><i style="background-color: white; line-height: 18.48px;"><span style="color: blue;">Kasha trong "Bōsō Manroku" của tác giả Chihara Kyosai</span></i><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><b style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Chuyện Hòa thượng Hokkō trong "Hokuetsu Seppu"</b><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Trong "Hokuetsu Seppu", tập sách ghi chép về phong tục, quang cảnh xứ Echigo có ghi rằng vào năm Tenshō, tại xứ này có đám ma đột nhiên xuất hiện hỏa cùng cùng gió lốc bay đến bên quan tài. Từ trong đốm lửa xuất hiện con mèo hai đuôi khổng lồ. Nó toan cướp lấy quan tài thì bị Hòa thượng Hokkō ở chùa Vân Động Am (Untōan) dùng pháp lực và pháp cụ Như ý đánh bại. Áo cà sa của Hòa thượng được gọi là "cà sa đối trị Kasha" và được truyền lại cho hậu thế.</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white;"><b><span style="color: red;"><span style="font-size: large;">Cùng loại với Kasha</span></span></b></span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Tại thành phố Tōno, tỉnh Iwate có yêu quái mang hình dáng của người đàn bà, sống ở dãy núi bên ngọn đèo kéo dài từ làng Ayaori cho đến làng Miyamori. Người đàn bà này được gọi là Kyasha, chuyên cướp xác chết trong quan tài, đào bới nghĩa địa để ăn thịt xác chết. Tại tỉnh Nagano cũng có yêu quái tên là Kyasha, chuyên cướp xác chết trong đám tang. Còn tại tỉnh Yamagata, ngày xưa có một người đàn ông giàu có, khi chết bị con mèo Kasha đến cướp xác nhưng nhờ có Hòa thượng ở chùa Thanh Nguyên (Seigenji) mà thi hài được bảo vệ. Cái đuôi mèo còn sót lại được xem là bùa trừ ma và được thờ cúng ở Quan Âm đường, đến dịp Tết hàng năm thì được công khai để quần chúng chiêm bái.[3] Tại làng Akihata ở tỉnh Gumma có loài yêu quái ăn thịt người chết được gọi là Temmaru. Người ta đặt một chiếc giỏ tre lên trên ngôi mộ để ngăn không cho nó đến cướp xác.[4] Còn tại đảo Himaka, tỉnh Aichi thì người ta gọi Kasha bằng cái tên "Madōkusha" và tin rằng đó là do con mèo già trăm tuổi thành tinh biến hóa thành.[5] Tại thành phố Imizu, tỉnh Kagoshima thì người ta cho rằng có loài yêu quái tên gọi Kimotori (nghĩa là "lấy gan") thường xuất hiện bên mồ mả người chết sau đám tang.</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white;"><b><span style="color: red;"><span style="font-size: large;">Khảo sát</span></span></b></span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Xưa nay người Nhật vẫn tin rằng mèo là con vật nhiều ma tính, người ta quan niệm rằng "không được để mèo lại gần người chết", "nếu con mèo nhảy qua quan tài thì xác chết bên trong sẽ bật dậy". Ngoài ra, trong tập sách "Uji Shūi Monogatari" vào đầu thế kỷ 13 có chép rằng bọn ngục tốt (ác quỷ tra tấn người chết ở địa ngục) kéo cỗ xe lửa cháy rực đi bắt thi hài của tội nhân sau khi chết hoặc bắt tội nhân khi vẫn còn sống. Vì vậy có thuyết cho rằng quan niệm về Kasha là sự pha trộn giữa quan niệm về ma tính của loài mèo và chuyện cỗ xe lửa cướp xác tử tù.</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /></span><img height="365" src="http://i.imgur.com/lYRkrLh.jpg" width="640" /><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><i style="background-color: white; line-height: 18.48px;"><span style="color: blue;">Cỗ xe lửa trong "Hyakkai Zukan" của họa sĩ Sawaki Sūhi</span></i><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Ngoài ra cũng có thuyết cho rằng quan niệm yêu quái Kappa dìm người ta chết đuối rồi ăn nội tạng từ đường hậu môn cũng được sinh ra từ ảnh hưởng của Kasha. [6]Người Trung Quốc cho rằng có loài yêu quái thích ăn gan của xác chết, tên của nó được viết là 魍魎 (đọc âm Nhật là "Mōryō") nhưng khi đến Nhật thì nó bị nhầm lẫn với Kasha. Và như đã thuật bên trên, y sĩ Chihara Kyosai gọi tên con thú này trong "Bōsō Manroku" là "Kasha" dù vẫn viết là 魍魎. Còn trong tập tùy bút Mimi Bukuro" của Negishi Shizumori vào giữa thời Edo thì tên của yêu quái cướp xác chết là "Mōryō".[7]</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white;"><br /><b><span style="color: red;"><span style="font-size: large;">Kasha trong tiếng Nhật</span></span></b></span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">Trong tiếng Nhật hiện đại có nhiều thành ngữ phái sinh từ quan niệm về Kasha. Thành ngữ "Hi no kuruma" (cỗ xe lửa) được dùng để chỉ trạng thái túng quẫn về mặt kinh tế. Thành ngữ này bắt nguồn từ chuyện cỗ xe lửa do âm binh kéo đi hành hạ người chết. Còn tại xứ Harima và các vùng phụ cận, người ta dùng thành ngữ "Kasha Baba" (lão bà Kasha) để rủa bà già độc ác, cú bẩn như loài mèo ma. Ngoài ra trong làng chơi, từ Kasha (hoa xa) được dùng để chỉ mụ tú bà quản lý các du nữ.</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white;"><br /><b><span style="color: red;"><span style="font-size: large;">Cước chú</span></span></b></span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">1. ^ "Yōkai Jiten", Murakami Kenji biên soạn, Mainichi Shimbun xuất bản năm 2000, trang 103~104</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">2. ^ "Harima no Minzoku Tanbō" (điều tra phong tục xứ Harima) do Kōbe Shimbun xuất bản năm 2005, trang 157~158</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">3. ^ "Tōhoku Yōkai Zukan", Yamaguchi Bintarō biên soạn, Mumyōsha xuất bản năm 1991</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">4. ^ "Yōkai Jiten" trang 236</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">5. ^ "Yōkai Jiten" trang 312</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">6. ^ "Yōkai Jiten" trang 147</span><br style="background-color: white; line-height: 18.48px;" /><span style="background-color: white; line-height: 18.48px;">7. ^ Mimi Bukuro, Negishi Shizumori biên soạn, Iwanami Shoten xuất bản năm 1991, trang 125</span></span>

• 
• 
• 
• 

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

• Bài trước
• Bài tiếp

Quái vật Nhật Bản: Hỏa xa

KashaKasha (火車, âm Hán Việt là "hỏa xa", một cách viết khác nữa là 化車, âm Hán Việt là "hóa xa") là một loại yêu quái trong quan niệm dân gian Nhật Bản, được cho là cướp thi hài của những người tạo ác …

Đọc thêm »

Quái vật Nhật Bản: bách quái đồ quyển

<span style="font-size: 180%;"><span style="font-family: "arial";"><span style="color: #274e13; font-family: "verdana" , sans-serif; font-size: x-large;"><b>Giới thiệu tập tranh Hyakkai Zukan</b></span></span></span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><b style="font-family: arial;">Hyakkai Zukan</b><span style="font-family: "arial";"> (ja:百怪図巻: bách quái đồ quyển) là tập tranh cuộn về chủ đề yêu quái của họa sĩ </span><span style="color: red; font-family: "arial";"><b>Sawaki Sūhi </b></span><span style="font-family: "arial";">được ấn hành vào năm thứ 2 niên hiệu Gembun (1737). Họa sĩ này sống vào giữa thời Edo và là đồ đệ của </span><b style="font-family: arial;"><span style="color: seagreen;">Hanabusa Itchō</span></b><span style="font-family: "arial";">, một họa sĩ danh tiếng thời Genroku. Tên của tập tác phẩm có nghĩa là "tranh cuộn về trăm yêu quái".</span></span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-size: 130%;"><b face="arial"><span style="color: red; font-family: "verdana" , sans-serif; font-size: large;">Khái yếu</span></b></span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"> Ở phần cuối của tập tranh, tác giả Sawaki có đề rằng ông chỉ sao chép lại bản sao chép của họa sĩ Kohōgen Motonobu. Kohōgen là hiệu của Kanō Motonobu, một họa sĩ danh tiếng của họa phái Kanō sống vào thờiMuromachi. Tập tranh này gồm 30 bức về đề tài yêu quái với nét vẽ tinh tế và được đánh giá là tác phẩm có chất lượng nhất trong số các tác phẩm về yêu quái thời cổ, là chuẩn mực cho các tác phẩm yêu quái khác. Tập tác phẩm này hiện được lưu trữ tại viện bảo tàng tỉnh Fukuoka. Thời Edo còn một họa sĩ về yêu quái khác là Toriyama Sekien. Họa gia này nổi tiếng với tập 30 tranh yêu quái là "Gazu Hyakki Yakō". Người ta cho rằng khi sáng tác nên tác phẩm này, Sekien đã tham khảo "Hyakkai Zukan" của Sawaki hoặc những tác phẩm tương tự.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-size: 130%;"><b style="font-family: arial;"><span style="color: red; font-family: "verdana" , sans-serif;"><span style="font-size: large;">Danh mục các tác phẩm</span></span></b></span><br /> <table cellpadding="0" cellspacing="0" class="gallery"><tbody> <tr><td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 19px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Mikoshi-nyudo.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="107" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Suushi_Mikoshi-nyudo.jpg/120px-Suushi_Mikoshi-nyudo.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Mikoshi_Ny%C5%ABd%C5%8D&action=edit&redlink=1" title="Mikoshi Nyūdō (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Mikoshi Nyūdō</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Shokera.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="120" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Suushi_Shokera.jpg/62px-Suushi_Shokera.jpg" width="62" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Sh%C5%8Dkera&action=edit&redlink=1" title="Shōkera (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Shōkera</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Hyosube.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="119" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Suushi_Hyosube.jpg/53px-Suushi_Hyosube.jpg" width="53" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Hy%C5%8Dsube&action=edit&redlink=1" title="Hyōsube (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Hyōsube</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suuhi_Nure-onna.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="119" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Suuhi_Nure-onna.jpg/120px-Suuhi_Nure-onna.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nure_Onna&action=edit&redlink=1" title="Nure Onna (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Nure Onna</span></a></div> </div> </td> </tr> <tr> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 31px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Kappa.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="84" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Suushi_Kappa.jpg/120px-Suushi_Kappa.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Kappa" title="Kappa"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Kappa</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 29px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Gagoze.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="88" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Suushi_Gagoze.jpg/120px-Suushi_Gagoze.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Gagoze&action=edit&redlink=1" title="Gagoze (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Gagoze</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suuhi_Nurarihyon.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="120" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Suuhi_Nurarihyon.jpg/104px-Suuhi_Nurarihyon.jpg" width="104" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nurari_Hyon&action=edit&redlink=1" title="Nurari Hyon (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Nurari Hyon</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 38px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suuhi_Kasha.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="69" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Suuhi_Kasha.jpg/120px-Suuhi_Kasha.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Kasha&action=edit&redlink=1" title="Kasha (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Kasha</span></a></div> </div> </td> </tr> <tr> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suuhi_Ubume.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="120" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Suuhi_Ubume.jpg/85px-Suuhi_Ubume.jpg" width="85" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ubume&action=edit&redlink=1" title="Ubume (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Ubume</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Nuppeppo.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="120" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Suushi_Nuppeppo.jpg/94px-Suushi_Nuppeppo.jpg" width="94" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nuppepp%C5%8D&action=edit&redlink=1" title="Nuppeppō (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Nuppeppō</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 20px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Waira.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="105" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Suushi_Waira.jpg/120px-Suushi_Waira.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Waira&action=edit&redlink=1" title="Waira (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Waira</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 35px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Otoroshi.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="75" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Suushi_Otoroshi.jpg/120px-Suushi_Otoroshi.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Otoroshi&action=edit&redlink=1" title="Otoroshi (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Otoroshi</span></a></div> </div> </td> </tr> <tr> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 18px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Yama-biko.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="110" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Suushi_Yama-biko.jpg/120px-Suushi_Yama-biko.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Yamabiko&action=edit&redlink=1" title="Yamabiko (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Yamabiko</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 20px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Nuribotoke.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="105" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Suushi_Nuribotoke.jpg/120px-Suushi_Nuribotoke.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nuri_Botoke&action=edit&redlink=1" title="Nuri Botoke (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Nuri Botoke</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 20px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Ouni.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="106" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Suushi_Ouni.jpg/120px-Suushi_Ouni.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Wauwau&action=edit&redlink=1" title="Wauwau (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Wauwau</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Yume-no-seirei.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="120" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Suushi_Yume-no-seirei.jpg/102px-Suushi_Yume-no-seirei.jpg" width="102" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Yume no Seirei</span></div> </div> </td> </tr> <tr> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 30px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Yama-uba.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="86" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Suushi_Yama-uba.jpg/120px-Suushi_Yama-uba.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Yamauba&action=edit&redlink=1" title="Yamauba (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Yamauba</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 31px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Inugami.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="83" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Suushi_Inugami.jpg/120px-Suushi_Inugami.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Inugami&action=edit&redlink=1" title="Inugami (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Inugami</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 35px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Nukekubi.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="76" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Suushi_Nukekubi.jpg/120px-Suushi_Nukekubi.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Rokuro_Kubi&action=edit&redlink=1" title="Rokuro Kubi (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Rokuro Kubi</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suuhi_Yama-warau.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="120" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Suuhi_Yama-warau.jpg/113px-Suuhi_Yama-warau.jpg" width="113" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Yamawarawa" title="Yamawarawa"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Yamawaro</span></a></div> </div> </td> </tr> <tr> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 28px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suuhi_Uwan.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="90" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Suuhi_Uwan.jpg/120px-Suuhi_Uwan.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Uwan&action=edit&redlink=1" title="Uwan (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Uwan</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 28px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Akakuchi.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="90" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Suushi_Akakuchi.jpg/120px-Suushi_Akakuchi.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Akakuchi&action=edit&redlink=1" title="Akakuchi (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Akakuchi</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 43px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suuhi_Ushioni.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="60" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Suuhi_Ushioni.jpg/120px-Suuhi_Ushioni.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ushi_Oni&action=edit&redlink=1" title="Ushi Oni (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Ushi Oni</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Mehitotsubou.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="120" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Mehitotsubou.jpg/98px-Mehitotsubou.jpg" width="98" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Hitotsume_Koz%C5%8D" title="Hitotsume Kozō"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Mehitotsu bō</span></a></div> </div> </td> </tr> <tr> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Yurei.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="120" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Suushi_Yurei.jpg/74px-Suushi_Yurei.jpg" width="74" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Y%C5%ABrei&action=edit&redlink=1" title="Yūrei (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Yūrei</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 27px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Furaribi.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="91" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Suushi_Furaribi.jpg/120px-Suushi_Furaribi.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Furaribi&action=edit&redlink=1" title="Furaribi (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Furaribi</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suuhi_Yuki-onna.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="120" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Suuhi_Yuki-onna.jpg/105px-Suuhi_Yuki-onna.jpg" width="105" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Yuki_Onna&action=edit&redlink=1" title="Yuki Onna (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Yuki Onna</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Yako.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="120" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Suushi_Yako.jpg/115px-Suushi_Yako.jpg" width="115" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=D%C3%A3_h%E1%BB%93&action=edit&redlink=1" title="Dã hồ (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Kori</span></a></div> </div> </td> </tr> <tr> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 13px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suuhi_Nekomata.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="120" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Suuhi_Nekomata.jpg/101px-Suuhi_Nekomata.jpg" width="101" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nekomata" title="Nekomata"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Nekomata</span></a></div> </div> </td> <td><div class="gallerybox" style="width: 155px;"> <div class="thumb" style="padding: 41px 0pt; width: 150px;"> <div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"> <a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Suushi_Kamikiri.jpg"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><img alt="" height="64" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Suushi_Kamikiri.jpg/120px-Suushi_Kamikiri.jpg" width="120" /></span></a></div> </div> <div class="gallerytext"> <a class="new" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Kamikiri&action=edit&redlink=1" title="Kamikiri (trang chưa được viết)"><span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Kamikiri</span></a></div> </div> </td></tr> </tbody></table>

• 
• 
• 
• 
• 

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5

• Bài trước
• Bài tiếp

Quái vật Nhật Bản: bách quái đồ quyển

Giới thiệu tập tranh Hyakkai Zukan Hyakkai Zukan (ja:百怪図巻: bách quái đồ quyển) là tập tranh cuộn về chủ đề yêu quái của họa sĩ Sawaki Sūhi được ấn hành vào năm thứ 2 niên hiệu Gembun (1737). Họa sĩ …

Đọc thêm »

Các kiểu mã hóa thường gặp

<span style="background-color: white;"><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Thuật ngữ "mã hóa" chắc không còn xa lạ với dân công nghệ, đặc biệt là đối với giới gamer. Thuật ngữ này chỉ phương pháp biểu ký hay thuật toán dùng để che giấu nội dung dữ liệu để người thứ ba không biết được, trong thông tín hay dữ liệu máy tính. Bài này tập trung giới thiệu các phương pháp mã hóa thường gặp trong dữ liệu máy tính (game), và là cơn đau đầu đối với dân hack/dịch game.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px; margin-top: 0px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><b style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;"><span style="color: #006600;"><span style="font-size: x-large;">I. Nén dữ liệu</span></span></b><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Nén giữ liệu là phương pháp, thuật toán bảo đảm thông tin nguồn không bị mất đi mà lại giảm được lượng thông tin. Do dữ liệu nguồn và dữ liệu đích khác nhau nên đây cũng được coi là một dạng "mã hóa". Có hai kiểu nén dữ liệu là kiểu có thể truy ngược (lossles) và kiểu không thể truy ngược.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Kiểu nén dữ liệu không thể truy ngược thường được áp dụng để nén dữ liệu video, hình ảnh, âm thanh chạy trên PC và dữ liệu đích có sự mất mát so với dữ liệu nguồn. Kiểu nén dữ liệu có thể truy ngược được dùng nhiều để nén hội thoại, hình ảnh, video hay âm thanh trong game.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Các kiểu nén có thể truy ngược thường gặp trong game là RLE, Huffman và LZZ.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><b style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;"><span style="color: #006600;"><span style="font-size: x-large;">II. Code ký tự</span></span></b><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Code ký tự (encoding) là phương pháp dùng byte để biểu hiện từng ký tự trong bản chữ cái của các ngôn ngữ. Chẳng hạn, theo code ký tự ASCII (tiêu chuẩn Mỹ quốc) thì chữ Z (viết hoa) ứng với byte $5A. Khi gặp $5A trong dữ liệu thì CPU sẽ in chữ "Z" ra màn hình, và khi gõ "Z" trên bàn phím thì $5A được ghi vào bộ nhớ.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Vấn đề thực tế nảy sinh là mỗi quốc gia lại có những kiểu văn tự khác nhau, cho nên có nhiều hệ thống code ký tự khác nhau. Chẳng hạn, theo tiêu chuẩn Shift-Jis thì chữ "Z" trong bản Hán tự chiếm 2 byte là $8269, còn theo tiêu chuẩn EUC là $A3DA. Đến đây ta hiểu được vì sao các máy tính cũ có thể hiển thị được ký tự của ngôn ngữ này nhưng lại hiện ô vuông (không hiển thị được) khi hiển thị ký tự của ngôn ngữ nọ. Ngay cả trong hệ thống Unicode, các kiểu encoding khác nhau cũng cho các giá trị byte khác nhau đối với cùng một ký tự. Chẳng hạn, theo lối encoding Unicode UTF-7 thì chữ "á" chiếm 5 byte là $2B414F452D, còn theo lối Unicode UTF-8 thì ký tự này chiếm 2 byte là $C3A1.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><img alt="[​IMG]" class="bbCodeImage LbImage" data-url="http://i.imgur.com/oFnkwsn.png" src="http://i.imgur.com/oFnkwsn.png" style="border: 0px; font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px; max-width: 100%;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><i style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;"><span style="color: #0000b3;">Có thể đọc nội dung của file text này dễ dàng bởi nó dùng chuẩn ASCII phổ biến</span></i><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Các game console thế hệ mới như PS3, PS4 hay game PC đa phần lối encoding tiêu chuẩn như ASCII, Shift-JIS hay EUC. Còn các game console thế hệ cũ đa phần không theo các chuẩn này, chẳng hạn chữ "Z" có thể là một byte nào đó khác $5A. Đây có thể xem là một kiểu "mã hóa" đơn giản. Và đôi khi, chúng ta cũng gặp những kiểu mã hóa phức tạp hơn bằng cách cộng hay trừ giá trị thật của byte với một giá trị nào đó.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Chẳng hạn, cụm từ "I LOVE YOU" có thể được mã hóa thành "J MPWF ZPV" hay "H KNUD XNT" trước khi được CPU giải mã theo đúng giá trị thật của nó.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Trong ví dụ trên, giá trị thực của dữ liệu được che đậy bằng cách cộng/trừ với 1 đơn vị. Trong thực tế thì người ta thường dùng những cách mã hóa phức tạp hơn như đề cập dưới đây.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><b style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;"><span style="color: #006600;"><span style="font-size: x-large;">III. Phép thao túng bit</span></span></b><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Ta đều biết, đơn vị thông tin nhỏ nhất là bit, và 1 byte có 8 bit. Phép thao túng bit là các phương pháp luận lý làm thay đổi các bit trong byte, từ đó làm thay đổi giá trị thật của byte, khiến dữ liệu bị biến dạng so với nguyên thủy. Các phép luận lý này bao gồm AND, OR, XOR, NOT và các phép dịch chuyển bit. Ở đây đề ra ví dụ về phép luận lý AND.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Phép AND cho ra kết quả 1 khi cả 2 toán hạng đều chứa 1 ở cùng vị trí.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">3D AND 12 = 10</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Thử phân tích ví dụ trên ở cấp độ bit</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">3D = 00111101</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">AND</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">12 = 00010010</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Được kết quả</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">10 = 00010000</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Rõ ràng, trong dữ liệu nguồn, byte gốc có giá trị $3D sau khi được AND với $12 (đeo lớp mặt nạ) thì $3D biến thành $10 trong dữ liệu đích.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Còn trong các phép dịch chuyển bit, từng đơn vị bit được di chuyển sang trái hoặc phải theo số lần được định trước.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Chẳng hạn 10 dời sang trái 1 lần: $10 Lsh (Left shift) 1 = $20</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Phân tích ví dụ trên ở cấp độ bit</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">10 = 00010000</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Dời sang trái 1 lần, được</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">20 = 00100000</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Để ý, số 1 trong 10 nằm ở vị trí thứ 4 từ trái sang, và khi dời sang trái thì nó nằm ở vị trí thứ 3. Việc này khiến giá trị của byte tăng gấp đôi.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Tương tự, với phép dịch chuyển bit sang phải thì giá trị của byte giảm còn một nửa khi số 1 từ vị trí thứ 4 chuyển sang vị trí thứ 5.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">00010000--> 00001000 = 8.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Chú ý: 10 (thập lục phân) = 16 (thập phân) nên một nửa của nó là 8.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Các phép luận lý này được áp dụng để che đậy giá trị thuật của chuỗi dữ liệu. Chẳng hạn, chuỗi "I LOVE YOU" trong game dùng mã ASCII có giá trị</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">49 20 4C 4F 56 45 20 59 4F 55</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">(Không tính giá trị khoảng trắng)</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Nhưng khi XOR chuỗi trên với giá trị $01 thì được kết quả $20000001.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Như vậy, khi thực hiện phép luận lý trên thì giá trị và độ dài của dữ liệu gốc bị thay đổi hoàn toàn, khiến cho việc tìm kiếm khó khăn hơn. Việc này nhằm chống lại việc hack/dịch dữ liệu trong game. Vandal Hearts trên PSX là một trong số những game áp dụng phương pháp này.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Chẳng hạn, các giá trị $4F trong dữ liệu hội thoại được luận lý, trở thành giá $5A.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Còn trong Valkyrie Profile, mỗi một đoại thoại lại được luận lý với những chuỗi giá trị khác nhau, chẳng hạn $4F trong đoạn 1 được AND với $FE và trở thành $4E, trong khi $4F trong đoạn 2 được OR với $12 và trở thành $5F, $4F trong đoạn 3 được XOR với $AB và trở thành $E4,.... Việc này khiến dữ liệu được che giấu kỹ hơn, khó bị dò ra hơn.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Trên đây là những phương pháp mã hóa thường gặp nhất trong game.</span><br style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;" /><span style="font-family: verdana, sans-serif; line-height: 18.6667px;">Cách mã hóa hữu hiệu nhất khi thực hiện luận lý chuỗi giá trị gốc với một hay một chuỗi giá trị biến thiên trong RAM. Vì giá trị trong RAM thay đổi mỗi lần mỗi khác, nên khi thực hiện luận lý với nó cho giá trị gốc thì giá trị gốc sẽ thay đổi mỗi lần mỗi khác nhau.</span></span>

Các kiểu mã hóa thường gặp

Thuật ngữ "mã hóa" chắc không còn xa lạ với dân công nghệ, đặc biệt là đối với giới gamer. Thuật ngữ này chỉ phương pháp biểu ký hay thuật toán dùng để che giấu nội dung dữ liệu để người thứ ba không …

Đọc thêm »

[Game]Dịch thuật Captain Tsubasa 3 (2/2)

<span style="color: #274e13; font-family: "verdana" , sans-serif; font-size: x-large;"><span style="color: black;">Đọc bản pdf tại đây (</span><a href="http://www.mediafire.com/download/qldplij46ccuvv9/Tsubasa_3_Tutorial.pdf">click</a><span style="color: black;">)</span></span><br /> <span style="color: #274e13; font-family: "verdana" , sans-serif; font-size: x-large;"><b><br /></b></span> <span style="color: #274e13; font-family: "verdana" , sans-serif; font-size: x-large;"><b>V. Sửa font</b></span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Sau khi xuất text, ta có thể tiến hành dịch luôn. Nhưng có chèn bản dịch vào game thì cũng chưa thể xem là hoàn thành, vì còn rất nhiều việc phải làm. Một trong số đó là sửa bộ font. Bởi lẽ font chữ lúc này đang là chữ Nhật, cần phải sửa lại thành font La Tinh để hiển thị tiếng Việt.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Có khá nhiều phần mềm dành cho dân dịch game, có thể sửa được font chữ. Yy-char là một trong những phần mềm cho phép chỉnh sửa font chữ và hình ảnh trong game SNES.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Font chữ cho máy SNES thuộc loại 1bpp (1 bit per pixel/1 bit plane, mỗi 1 bit thể hiện 1 điểm ảnh) hoặc 2bpp. Captain Tsubasa III dùng font 1bpp, tức font đơn sắc và không có đổ bóng.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">​</span><img alt="[​IMG]" src="http://i.imgur.com/2J6FQLO.png" /><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Về kích thước, font chữ game SNES chỉ thuộc một trong các kiểu sau:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">1. 8x8 pixel</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">2. 8x16 pixel</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">3. 16x16 pixel</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">4. Độ rộng thay đổi theo từng chữ</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Đối với Captain Tsubasa III, game này dùng kiểu 8x8 pixel. Mỗi một chữ cái nằm gọn trong khung với kích thước 8x8 điểm ảnh. Ta có thể vẽ các chữ cái La Tinh dễ dàng trong ô vuông 64 pixel này, nhưng dường như không thể vẽ thêm dấu tiếng Việt, nhất là cái chữ có dấu mũ như â, ô, ê. Cách giải quyết vấn đề này sẽ bàn ở phần sau.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">​</span><img alt="[​IMG]" src="http://i.imgur.com/EqzEook.png" /><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Sau khi chỉnh sửa font chữ, dễ dàng nhận thấy rằng dù font đã được thay đổi nhưng trật tự của các chữ cái vẫn còn là của tiếng Nhật, và hiện tượng này được gọi là "tiếng mọi".</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="color: #274e13; font-family: "verdana" , sans-serif; font-size: x-large;"><b>VI. Phân tích cơ chế bỏ dấu</b></span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Sau khi đã sửa bộ font và dump text, về cơ bản thì đã có thể tiến hành dịch. Nhưng trước đó cần phải giải quyết vấn đề dấu tiếng Việt như đã chỉ ra trước đó. Ta biết, Tsubasa 3 dùng font 8x8 pixel cho mỗi chữ và rất khó, nếu không muốn nói là không thể, vẽ thêm các dấu sắc, huyền, hỏi ngã, mũ, mốc,.... phía trên đầu các nguyên âm.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Chả lẽ bó tay....?</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Thử quan sát, thấy trong tiếng Nhật, có dấu trọc âm (゛) và bán trọc âm (゜) đó. Các dấu này cũng nằm ngay bên trên chữ cái tiếng Nhật. Vậy chỉ cần áp dụng, biến 2 dấu này thành dấu tiếng Việt là được. Chẳng hạn như chữ S xuất hiện trên đầu chữ kana dưới đây.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <img alt="[​IMG]" src="http://i.imgur.com/kSJkGvE.png" /><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Nhưng gốc gác nó vốn chỉ có 2 dấu, trong khi tiếng Việt thì nhiều hơn (sắc, huyền, hỏi ngã, mũ, mốc, sắc mũ, huyền mũ, hỏi mũ, ngã mũ, sắc móc, huyền móc, hỏi móc, ngả móc) thì phải làm sao?</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Tới đây phải dùng tới kiến thức Assembly để giải quyết, vì các thủ thuật hack rom thông thường không làm gì được.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">1. Tìm một đoạn text có chứa chữ cái mang dấu trọc âm hay bán trọc âm. Xác suất xuất hiện của dấu trọc âm trong tiếng Nhật khoảng 80% trong một văn bản bình thường.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">2. Xác định địa chỉ của chữ mang dấu trọc âm/bán trọc âm đó.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">3. Chuyển đổi địa chỉ của dấu trọc âm đó sang địa chỉ SNES. Vì Tsubasa 3 là Lorom nên địa chỉ $00 mà ta thấy trong hex editor tương đương với $8000 trong bộ nhớ SNES. Có thể dùng Lunar Address để chuyển đổi.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">4. Đặt Read break point địa chỉ đó trong debugger. Khi game đọc tới địa chỉ để hiển thị chữ cái đó thì nó sẽ dừng, click liên tục vào Step Into để đi vào khối code xử lý đó.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <img alt="[​IMG]" src="http://i.imgur.com/Dj2Mplg.png" /><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Nhìn hình trên, ta thấy 9B và 9C là giá trị của 2 dấu trọc âm, bán trọc âm trong game. Khi thay bằng giá trị khác vào đoạn code này thì game sẽ hiển thị chữ cái có giá trị mà ta thay lên đầu của chữ Kana. Chẳng hạn, trong hình trên, tôi thay LDY #$9C (9C là giá trị của dấu bán trọc âm) tại dòng lệnh $0085DC bằng LDY #$93 (93 là giá trị của chữ S) thì dấu bán trọc âm xuất hiện trên đầu chữ ハ đã biến thành chữ S.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Tuy cơ chế đã có sẵn, nhưng mới chỉ có 2 dấu, trong khi tiếng Việt cần tới 14 dấu xuất hiện trên đầu. Do vậy ta cần viết thêm dựa trên cơ chế có sẵn.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Và để viết được thì đầu tiên cần hiểu rõ cơ chế bỏ dấu lên đầu chữ của game. </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Dùng debugger, đặt read breakpoint cho địa chỉ của một chữ cái bất kỳ như đã nói bên trên, và debugger sẽ dừng lại ngay khi đọc được code xử lý chữ cái đó. Ví dụ dưới đây là trường hợp chữ cái không có dấu dakuten hay handakuten, giá trị nằm trong khoảng 00 ~ 9F.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Đoạn code (routine) này bắt đầu ở $85CA và được viết lại như sau:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">tại 85CA: php ; lưu giữ giá trị của register P vào stack, để dùng lại sau</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">tại 85CB: sep #$30</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">tại 85CD: ldy #$00 ; tải giá trị 00 vào register y. 00 là không thể hiện dấu gì</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">tại 85CF: cmp $a0 ; so sánh giá trị hiện tại của A với A0</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">tại 85D1: bcc $28 [$85fb] ; nhảy tới địa chỉ $85fb nếu carry = 0, nói cách khác là nếu giá trị trong A nhỏ hơn A0 thì nhảy tới $85FB</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">tại 85FB: PLP ; lấy lại giá trị của P được lưu trữ trong stack</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">tại 85FC: RTL ; kết thúc routine</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <img alt="[​IMG]" src="http://i.imgur.com/ecj7FfJ.png" /><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Nhìn vào đây, có thể thấy giá trị của A (tức là chữ cái mà A đang đọc) nhỏ hơn A0 nên bộ xử lý mới nhảy tới 85FB và kết thúc với Y = 00, tức không vẽ thứ gì lên đầu chữ cái đứng trước nó.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Giờ thử đặt read break point tại địa chỉ của một chữ kana với dấu handakuten (゜) trên đầu. Khi game đọc tới chữ này thì nó sẽ dừng và cho biết những thông tin tương tự.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85CA 08 PHP ; lưu trữ giá trị của Status register</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85CB E2 30 SEP #$30 ; chuyển Register A, X, Y về chế độ 8 bit</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85CD A0 00 LDY #$00 ; tải giá trị 0 vào Y</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85CF C9 A0 CMP #$A0 ; so sánh A với A0 </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85D1 90 28 BCC $28 [$85FB] ; nếu A nhỏ hơn A0, nhảy tới 85FB</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85D3 A0 9B LDY #$9B ; tải giá trị 9B vào Y </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85D5 C9 C8 CMP #$C8 ; so sánh A với C8 </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85D7 90 0C BCC $0C [$85E5] ; nếu A nhỏ hơn, nhảy tới 85E5</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85D9 A0 9C LDY #$9C ; tải giá trị 9C vào Y</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85DB E9 AE SBC #$AE ; trừ A cho AE </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85DD C9 1F CMP #$1F ; so sánh kết quả cho 1F </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85DF 90 1A BCC $1A [$85FB] ; nếu kết quả nhỏ hơn, nhảy tới 85FB</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85E1 E9 05 SBC #$05 ; trừ kết quả cho 05 </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85E3 B0 13 BCS $13 [$85F8] ; nếu kết quả >05, nhảy tới 85F8</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85F8 18 CLC reset carry về 0</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85F9 69 40 ADC #$40 A + 40</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85FB 28 PLP </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85FC 6B RTL ; kết thúc routine</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Giả sử, đặt</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$85FB = label1</span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$85E5 = label2</span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$85F8 = label3</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">thì đoạn trên viết lại là</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85CA 08 PHP </span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85CB E2 30 SEP #$30 </span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85CD A0 00 LDY #$00 </span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85CF C9 A0 CMP #$A0 </span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85D1 90 28 BCC label1</span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85D3 A0 9B LDY #$9B </span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85D5 C9 C8 CMP #$C8 </span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85D7 90 0C BCC label2</span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85D9 A0 9C LDY #$9C </span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85DB E9 AE SBC #$AE </span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85DD C9 1F CMP #$1F </span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85DF 90 1A BCC label1</span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85E1 E9 05 SBC #$05 </span><br /> <span style="color: blue; font-family: "verdana" , sans-serif;">$00/85E3 B0 13 BCS label3 </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Label 1:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">PLP</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">RTL</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Đoạn này chỉ có chức năng kết thúc routine, không làm gì hơn.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Label 2: đoạn hiển thị dấu dakuten trên đầu chữ.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Label 3:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">CLC</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">ADC #$40</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">PLP</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">RTL</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Đoạn này cộng giá trị của A với $40 và kết thúc routine.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Nhìn vào table, lấy giá trị của một chữ Hiragana bất kỳ và cộng với 40, ta sẽ được giá trị của chữ Katakana tương ứng.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Vd: </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">0A=こ (ko, Hiragana)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">4A=コ (ko, Katakana)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Vậy đoạn code này có tác dụng chuyển đổi chữ Hiragana thành Katakana.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Vậy, toàn bộ routine trên có thể diễn dịch như sau:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Tải 00 vào Y (không dấu gì cả)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- So sánh A với A0 (từ A0 trở về sau là chữ có dấu ゛ hoặc ゜)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Nếu A nhỏ hơn A0, nhảy tới label 1 (kết thúc routine, chữ vẫn không có dấu)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Tải 9B vào Y (9B=゛, tức giờ chữ đã có dấu ゛)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- So sánh A với C8 (từ C8 về sau là chữ mang dấu ゜)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Nếu A nhỏ hơn C8, nhảy tới routine 2 (mang dấu ゛)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- A lớn hơn hoặc bằng C8, tải Y với 9C (9C=゜, tức giờ đã có dấu ゜)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Lấy A trừ AE </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- So sánh với 1F</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Nếu kết quả nhở hơn 1F, nhảy tới label1: kết thúc routine</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Trừ tiếp kết quả cho 05</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Nếu kết quả lớn hơn 05, nhảy tới label 3: biến Hiragana thành Katakana, giờ đã mang dấu ゜ và kết thúc routine.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Lấy ví dụ:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">CD=パ, khi A đọc tới giá trị này thì đầu tiên nó:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Vẽ chữ ハ mà không có dấu gì (Y = 00)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- So sánh A (CD) với A0</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Vì CD > A0 nên tiếp tục: vẽ thêm dấu ゛ (Y = 9B) vào, thành ra バ</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- So sánh A với C8</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Vì CD > C8 nên tiếp tục: vẽ dấu ゜ (Y = 9C), thành ra パ</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Lấy A trừ cho AE: CD-AE=1F</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- So sánh kết quả với 1F</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Vì kết quả không nhỏ hơn 1F nên tiếp tục: trừ kết quả này cho 05: 1F-05=1A (1A=は)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">- Nhảy tới label 3: cộng A với 40: 1A + 40 = 5A = ハ, lúc này vẫn còn mang dấu ゜ (Y=9C) nên kết quả thể hiện là パ.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="color: #274e13; font-family: "verdana" , sans-serif; font-size: x-large;"><b>VII. Viết routine bỏ dấu tiếng Việt</b></span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Sau khi phân tích routine bỏ dấu nguyên bản của game ở phần trước, ta thấy game dùng register A để đọc giá trị của ký tự, và register Y để đọc giá trị của con dấu. Ở đây ta áp dụng cùng nguyên tắc này để viết cơ chế bỏ thêm các dấu cho nguyên âm. Có nhiều cách bỏ dấu. Dưới đây là 2 ví dụ.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="color: red; font-family: "verdana" , sans-serif; font-size: large;"><b>Cách 1:</b></span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">org $85CA ;bắt đầu viết code tại $85CA</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">jml $201234 ;nhảy tới vị trí trống</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">org $201234 ;bắt đầu viết code tại vị trí mới</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">php ;như cũ</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">sep #$30 ;như cũ</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">ldy #$00 ;như cũ, tải "không dấu" vào Y</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">cmp #$90 ;so sánh A với $90 (giá trị của nguyên âm 1 có dấu 1, chẳng hạn "á")</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">beq label_sắc ; nếu A = $90, nhảy tới label bỏ dấu sắc</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">cmp #$91 ;so sánh A với $91 (giá trị của nguyên âm 1 có dấu 2, chẳng hạn "à")</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">beq label_huyền ; nếu A = $91, nhảy tới label bỏ dấu huyền</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">cmp #$92 ;so sánh A với $92 (giá trị của nguyên âm 1 có dấu 3, chẳng hạn "ả")</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">beq label_hỏi ; nếu A = $92, nhảy tới label bỏ dấu hỏi</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">cmp #$93 ;so sánh A với $93 (giá trị của nguyên âm 1 có dấu 4, chẳng hạn "ã")</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">beq label_ngã ; nếu A = $93, nhảy tới label bỏ dấu ngã</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">cmp #$94 ;so sánh A với $94 (giá trị của nguyên âm 2 có dấu 1, chẳng hạn "é")</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">beq label_sắc ; nếu A = $94, nhảy tới label bỏ dấu sắc</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">cmp #$95 ;so sánh A với $95 (giá trị của nguyên âm 2 có dấu 2, chẳng hạn "è")</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">........</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">plp ;như nguyên bản</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">rtl ; kết thúc routine</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Tương tự, viết hết các trường hợp kết hợp các nguyên âm và các dấu tiếng Việt. Cuối đoạn code, đừng quên định nghĩa các label.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">label_sắc:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">ldy #$70 ; tải giá trị $70 vào Y. Ở đây $70 là giá trị của tile có dấu sắc</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">jml $0085e5 ; nhảy tới vị trí thực hiện lệnh bỏ dấu lên đầu nguyên âm như nguyên bản</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">label_huyền:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">ldy #$71 ; tải giá trị $71 vào Y. Ở đây $71 là giá trị của tile có dấu huyền</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">jml $0085e5 ; nhảy tới vị trí thực hiện lệnh bỏ dấu lên đầu nguyên âm như nguyên bản</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">label_hỏi:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">ldy #$72 ; tải giá trị $72 vào Y. Ở đây $72 là giá trị của tile có dấu hỏi</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">jml $0085e5 ; nhảy tới vị trí thực hiện lệnh bỏ dấu lên đầu nguyên âm như nguyên bản</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">label_ngã:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">ldy #$73 ; tải giá trị $73 vào Y. Ở đây $73 là giá trị của tile có dấu ngã</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">jml $0085e5 ; nhảy tới vị trí thực hiện lệnh bỏ dấu lên đầu nguyên âm như nguyên bản</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Với cách này, bình thường game sẽ bỏ dấu "không có gì" (không dấu, Y=00) vào các giá trị của A khác với 90, 91, 92,.... Trong đó, ta gán 90=á, 91=à, 92=ả,...</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Còn nếu giá trị của A=90, thì game sẽ bỏ dấu sắc (ở đây gán Y=71) lên đầu chữ cái đứng trước, và tương tự với các dấu còn lại. CMP (CoMPare A) là lệnh so sánh giá trị của A với một giá trị khác. BEQ (Branch if EQual) là lệnh phân nhánh nếu giá trị so sánh trước đó = 0.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Lưu ý: cách này sử dụng nhiều câu lệnh BEQ, trong khi lệnh phân nhánh chỉ có hiệu lực trong khoảng 256 byte kể từ vị trí lệnh. Tức game chỉ cho phân nhánh (nhảy tới vị trí) trong phạm vi 256 byte, nếu code dài quá khoảng này thì sẽ báo lỗi.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="color: red; font-family: "verdana" , sans-serif; font-size: large;"><b>Cách 2:</b></span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">org $85CA ;bắt đầu viết code tại $85CA</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">jml $201234 ;nhảy tới vị trí trống</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">org $201234 ;bắt đầu viết code tại vị trí mới</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">PHP ; như cũ, lưu giá trị của register P vào stack</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">pha ;lưu giá trị của A vào stack</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">SEP #$30 ;như cũ</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">tax ;chuyển giá trị của A cho X</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">lda table,x ;tải giá trị tại địa chỉ của table + giá trị của X vào A</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">tay ;chuyển giá trị của A cho Y</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">pla ;lấy lại giá trị của A lúc nãy cất giữ trong stack</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">plp ;lấy lại giá trị của P lúc nãy cất giữ trong stack</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">rtl ; kết thúc routine</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">table:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">db $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">db $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">db $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">db $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $28</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">db $00, $00, $00, $00, $00, $28, $29, $2a, $2b, $00, $32, $00, $2a, $28, $29, $2a</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">db $2b, $2c, $2d, $2e, $2f, $30, $2c, $40, $41, $42, $43, $44, $40, $28, $29, $2a</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">db $2b, $2c, $2d, $2e, $2f, $30, $2c, $28, $29, $2a, $2b, $28, $29, $2a, $2b, $2c</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">db $2d, $2e, $2f, $30, $2c, $28, $29, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $2b, $28, $29</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">db $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">db $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $00, $2a, $2b, $00, $00, $00</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">db là lệnh chèn byte. Trong label mang tên "table" bên trên, ta chèn một loạt byte có giá trị lần lượt: 00, 00, 00,....2B, 2C, 2D,....</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><b><u>Giải thích:</u></b> </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">1. TAX chuyển giá trị của register A sang register X. Khi A đọc đến ký tự nào thì nó chuyển giá trị của ký tự đó cho X.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">2. LDA table,x tải giá trị tại địa chỉ của label mang tên "table", cộng với giá trị của register X vào trong A. </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">3. TAY chuyển giá trị mới của A vào Y.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Như vậy, giả sử ban đầu A=03, thì PHA lưu giữ giá trị này vào vùng nhớ gọi là stack.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Tiếp theo, nếu TAX khiến X lúc này có giá trị = 03.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Tiếp đó, LDA table,X tải giá trị tại địa chỉ tương đối của label "table" + giá trị của X. Chẳng hạn, nếu table nằm tại địa chỉ $206789 thì LDA table,X sẽ tải giá trị tại địa chỉ $206789 + $03= $20678C. Tại đây có giá trị 00 nên A lúc này sẽ mang giá trị 00 (nhìn vào bảng table). </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Kế đến, TAY chuyển giá trị 00 cho Y. Lúc này Y mang giá trị 00, tức không dấu.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">PLA lấy lại giá trị 03 đã lưu trữ trước đó cho A.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Như vậy, đoạn code này cho thấy nếu A=03 (giá trị một ký tự nào đó) thì Y=00 và sẽ không có dấu nào được vẽ lên trên ký tự đó.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Giả sử A=4F, thì PHA lưu giá trị này (4F) vào vùng nhớ gọi là stack.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Tiếp theo, nếu TAX khiến X lúc này có giá trị = 4F.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Tiếp đó, LDA table,X tải giá trị tại địa chỉ tương đối của label "table" + giá trị của X. Chẳng hạn, nếu table nằm tại địa chỉ $206789 thì LDA table,X sẽ tải giá trị tại địa chỉ $206789 + $4F= $2067D8. Tại đây có giá trị 00 nên A lúc này sẽ mang giá trị 2A (nhìn vào bảng table).</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Kế đến, TAY chuyển giá trị 2A cho Y. Lúc này Y mang giá trị 2A, tức có dấu (dấu gì thì tùy ta vẽ tại tile 2A).</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">PLA lấy lại giá trị 4F đã lưu trữ trước đó cho A. </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Như vậy, đoạn code này cho thấy nếu A=4f (giá trị một ký tự nào đó) thì Y=2A và sẽ vẽ lên trên ký tự đó con dấu có giá trị 2A.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Kết quả bỏ dấu cho hình như dưới đây.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <img alt="[​IMG]" src="http://i.imgur.com/xlpONE5.png" /><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Còn đây là hình ảnh sau khi chỉnh lại trật tự câu chữ.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <img alt="[​IMG]" src="http://i.imgur.com/1YthkXK.png" /><br /> <br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="color: #274e13; font-family: "verdana" , sans-serif; font-size: x-large;"><b>VIII. Kết</b></span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Sau khi đã sửa font chữ và giải quyết vấn đề dấu tiếng Việt, ta có thể ung dung đến phần dịch thuật số text đã dump trước đó. </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <img alt="[​IMG]" height="295" src="http://i.imgur.com/ZC0uVUz.png" width="640" /><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">​</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Tới đây coi như đã giải quyết xong 70% số việc cần làm. Vì sao chỉ mới có 70%? Vì trong quá trình dịch sẽ phát sinh rất nhiều vấn đề cần giải quyết, chẳng hạn như giới hạn không gian trống, chữ lệch hàng, mất phần hiển thị dấu,...</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <img alt="[​IMG]" src="http://i.imgur.com/cFXLioR.png" /><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Những vấn đề này không thể giải quyết bằng các thủ thuật thông thường, mà cần phải dùng đến kiến thức về Assembly. Một trong những vấn đề thường gặp nhất chính là không gian trống. Phần text hội thoại thường nằm trong một không gian hạn hẹp giữa code game như sau:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><code 1><text hội thoại><code 2></span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Vì tiếng Nhật có tính cô đọng hơn các ngôn ngữ khác trong cả ngữ nghĩa lẫn các biểu thị ra con chữ, cùng một âm tiết thì tiếng Nhật chỉ dùng một chữ cái, còn các ngôn ngữ khác dùng nhiều chữ cái.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Chẳng hạn: âm "ka" (2 ký tự) được biểu thị bằng 1 ký tự か trong tiếng Nhật. Vì lý do này mà các bản dịch thường dài hơn bản gốc. Nếu phần text dịch dài hơn thì sẽ ghi đè lên phần code khác trong game, khiến hư hỏng Rom. Để giải quyết việc này thì phải can thiệp vào phần code điều khiển hội thoại.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Thử phân tích một ví dụ với khối text thể hiện tên giải đấu. Khối này bắt đầu tại $255FC cho pointer và $25628 cho phần text. Khối text này nằm trong không gian chỉ có vài trăm byte nên sẽ không đủ cho phần dịch thuật. Lúc này ta cần chuyển text ra vùng không gian trống khác, chẳng hạn vùng trống sau khi mở rộng Rom bằng công cụ Lunar Expand.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Giống như ở phần bỏ dấu, cách giải quyết vấn đề nằm ở kết quả debug. Chỉ có thông qua debug ta mới biết chính xác CPU xử lý cái gì, ra sao và từ đó mới đề ra được giải pháp.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Đầu tiên, đổi các địa chỉ trên sang địa chỉ Snes. $255FC = $04:D5FC, $25628 = $04:D628.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Đặt một read break point tại $04:D5FC, chơi đến khi vào đến màn hình hiển thị trên trận đấu. Lúc này CPU sẽ ngừng xử lý khi đến địa chỉ ta chỉ định, click vào "Step Into" để bám sát các lệnh CPU sẽ thực hiện.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <img alt="[​IMG]" src="http://i.imgur.com/7l1BjlT.png" /><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$02/E8DD B1 19       LDA ($19),y[$04:D5FC]   A:D500 X:004A Y:0000 P:envmXdIZc</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$02/E8DF 85 19       STA $19    [$00:1819]   A:D628 X:004A Y:0000 P:eNvmXdIzc</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$02/E8E1 A0 00       LDY #$00                A:D628 X:004A Y:0000 P:eNvmXdIzc</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$02/E8E3 E2 20       SEP #$20                A:D628 X:004A Y:0000 P:envmXdIZc</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$02/E8E5 B1 19       LDA ($19),y[$04:D628]   A:D628 X:004A Y:0000 P:envMXdIZc</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$02/E8E7 C9 FC       CMP #$FC                A:D600 X:004A Y:0000 P:envMXdIZc</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">$02/E8E9 F0 10       BEQ $10    [$E8FB]      A:D600 X:004A Y:0000 P:envMXdIzc</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Từ kết quả này thì hiểu được:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">1. Game đọc pointer 2 byte từ vị trí $D5FC trong bank 04</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">2. Chứa giá trị của pointer đó vào $1819 trong Ram ($19 + giá trị của DP Register lúc này là 1800)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">3. Reset Register Y về 0</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">4. Set Register A về chế độ 8 bit, để A chỉ đọc được 1 byte</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">5. Đọc giá trị tại $1819 + giá trị của Y, tức $D628 trong bank 04 vào trong A --> hiển thị chuỗi text tại $04D628 ra màn hình</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">6. So sánh A với FC (mã kết thúc chuỗi text)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">7. Nếu A = FC thì nhảy tới $E8FB, xử lý kết thúc câu</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">8. Các xử lý khác</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Có rất nhiều cách giải quyết vấn đề từ kết quả này. Một trong những cách đơn giản là biến dòng LDA ($19),y vốn đang đọc dữ liệu tại bank 04 sang đọc tại bank khác.</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Giả dụ, ta muốn viết đoạn text này vào $105628 thay vì $25628 như nguyên bản. $105628 tức là $5628 tại bank 20 ($205628). Có thể viết đơn giản như sau:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">org $02e8e5  ; bắt đầu ghi code tại $02E8E5</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    jml $20e8e5      ; chuyển khối code tại $02E8E5 sang $20E8E5</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">  </span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">org $20e8e5  ; bắt đầu ghi code tại $20E8E5</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    phb         ; lưu giữ bank hiện tại (04)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    lda #$20   ; tải $20 vào A</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    pha        ; lưu giữ A hiện tại ($20)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    plb        ; kéo giá trị của A ($20) vào bank</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    lda ($19),y ; đọc giá trị tại bank (20) + $1819 + Y</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    plb  ;  lấy lại giá trị bank cũ (04)</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    CMP #$FC   ; so sánh A với $FC</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    BEQ label   ; nếu bằng $FC, nhảy tới label</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    INY         ; tăng Y lên 1</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    PHY        ; lưu giữ Y</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    jml $02E8ED   ; về địa chỉ trong khối code cũ</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">label:</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">    jml $02E8FB</span><br /> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span> <span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Ngoài ra còn nhiều cách khác để giải quyết cùng một vấn đề. Song, tất cả đều dùng đến kiến thức Asm. Vì vậy, việc học hỏi về Assembly của một hệ CPU là điều cần thiết và rất quan trọng trong việc hack/dịch game hệ đó, nếu muốn làm một cách bài bản. Tất nhiên, trong nhiều trường hợp thì các thủ thuật dịch game thông thường như lập table, dump text, chèn text,... đều có thể thực hiện mà không cần đến kiến thức Asm. Nhưng để giải quyết được hết thảy mọi vấn đề nảy sinh, một cách triệt để, thì cần phải dùng đến Asm.</span>

• 
• 
• 
• 
• 

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5

• Bài trước
• Bài tiếp

[Game]Dịch thuật Captain Tsubasa 3 (2/2)

Đọc bản pdf tại đây (click) V. Sửa font Sau khi xuất text, ta có thể tiến hành dịch luôn. Nhưng có chèn bản dịch vào game thì cũng chưa thể xem là hoàn thành, vì còn rất nhiều việc phải làm. Một trong…

Đọc thêm »