Lối mòn tư duy #1 cúng kiến

 

Con người thường hay đi vào những lối mòn trong tư duy. Người ta nói, phát ngôn và hành động ít khi dựa vào cơ sở lý luận nào, mà mang tính truyền thừa "vì ông bà xưa dạy thế".
Một điều hay thấy là người lớn vẫn dạy trẻ con trước khi đi ngủ phải đánh (chải) răng và buổi sáng thức dậy, trước khi ăn sáng phải đánh răng. Chẳng cần phải có kiến thức chuyên môn về nha khoa, răng miệng mà chỉ cần một chút lý luận, logic thôi cũng thấy dạy như vậy khác nào bảo sau khi lội chân sạch xuống bùn, đợi mấy tiếng sau mới được rửa chân, và sau rửa sạch chân hãy lội xuống bùn tiếp (mà không rửa nữa).
Vậy mà bao nhiêu thế hệ vẫn dạy nhau cái cách như thế.
Cuối năm, cúng kiến cũng nhiều, và cũng thấy rõ lối mòn tư duy trong việc tế lễ cúng kiến này.

Người ta thường giết gà vịt, mổ bò lợn để bày lên mâm cỗ. Khi được hỏi sao không cúng bằng đồ thực vật thuần túy chay tịnh, không phải giết chóc thì phần đông người ta cự tuyệt, nhưng chính bản thân họ cũng không hiểu rõ tại sao cứ phải có xương thịt máu mỡ của chúng sinh trên mâm cỗ.
Vì niềm tin tôn giáo? Họ không đưa ra được kinh sách nào bảo phải giết thịt động vật để cúng (trừ mấy người bên Do Thái giáo và hệ tương tự).
Vì truyền thống dân tộc? Truyền thống bắt đầu từ đâu, không ai biết.
Chỉ biết rằng bao đời qua, cha ông họ làm thế, đến đời họ làm thế mà không một chút suy nghĩ gì, và con cháu họ cũng sẽ làm thế.
Giỗ quẩy cũng vậy, hỏi mâm cỗ có máu mỡ xương thịt của chúng sanh có ích lợi gì cho ông bà đã quá cố thì không ai trả lời được.
Hõi đồ ăn chay như thực vật có hại gì cho ông bà đã quá cố thì cũng chẳng ai trả lời được. Mâm cỗ chay tịnh thuần túy có gì phản lại tính truyền thống?
Chỉ biết cái hại trước mắt khi cúng bằng đồ thực vật là họ không thích, ăn không thấy ngon. Chỉ có vậy thôi.

Vậy đáng lý ra người ta nên nói là "vì tôi thích ăn sau khi cúng nên giết thịt" sẽ có lý hơn là mượn cớ vì ông bà tổ tiên đã khuất núi.
Ngày nay có lắm người nhân danh người đã mất mà làm mâm cốt sao cho thỏa mãn cái miệng của mình, kỳ thực chẳng được tích sự gì đối với ông bà của họ.

Nếu thích ăn thịt thì cứ làm thịt mà ăn, cớ sao cứ phải gán cho người đã chết.